Tell me about yourself - Câu hỏi tưởng dễ mà khó

AI đang thay đổi thị trường việc làm như thế nào?
🌐 Trí tuệ nhân tạo (AI) và tự động hóa không chỉ thay thế các công việc lặp lại, mà còn tái định hình cách làm việc và yêu cầu kỹ năng. Những vị trí cấp thấp trong phát triển phần mềm, hỗ trợ kỹ thuật hay xử lý dữ liệu – vốn là lựa chọn phổ biến cho sinh viên mới ra trường – đang dần bị AI “lấn sân”.
Theo nghiên cứu của Stanford (dẫn trong Wired), nhóm lao động trẻ (22–25 tuổi) trong các ngành dễ bị AI ảnh hưởng đã giảm tới 16% tỷ lệ việc làm chỉ trong một giai đoạn ngắn. Báo cáo của OECD cũng nhấn mạnh: thị trường lao động ngày càng ưu tiên kỹ năng liên quan đến Python, big data, deep learning, neural networks, thay vì các tác vụ thủ công đơn giản.
📊 Great Learning Upskilling Trends Report 2024–25 cho thấy:
67,5% kỹ sư tin rằng công việc của họ bị AI tác động tiêu cực.

87,5% kỹ sư cho rằng upskilling (nâng cao kỹ năng) là điều bắt buộc để bảo vệ sự nghiệp.
Không ít kỹ sư khẳng định AI và Machine Learning là ưu tiên hàng đầu để học thêm, trong khi các công việc thiên về thao tác lặp lại hoặc xử lý dữ liệu đơn giản có nguy cơ bị tự động hóa.
Sinh viên mới ra trường đang thiếu gì?
Khảo sát của Institution of Engineering and Technology (IET) chỉ ra: gần 50% nhà tuyển dụng kỹ thuật cho rằng sinh viên thiếu kỹ năng chuyên môn cần thiết, chưa thành thạo công nghệ đặc thù hoặc chưa có kiến thức chuyên sâu (IOM3).
Ngoài ra, theo Times Higher Education, gần 50% nhà tuyển dụng nhận định sinh viên còn thiếu kỹ năng mềm quan trọng:
Giao tiếp hiệu quả.

Khả năng hợp tác.

Resilience (sự kiên cường, chịu áp lực).
Đây là những yếu tố ngày càng được đánh giá cao trong môi trường làm việc phức tạp, nơi mà AI không thể thay thế hoàn toàn con người.
Những kỹ năng sinh viên Công nghệ – Kỹ thuật cần để không bị tụt lại
1. Kỹ năng chuyên môn tiên tiến
Sinh viên cần trang bị kiến thức và kỹ năng thực hành trong các lĩnh vực:
AI & Machine Learning với framework như TensorFlow, PyTorch.

Phân tích dữ liệu lớn (big data) và điện toán đám mây.

DevOps/MLOps để triển khai và vận hành hệ thống AI.

An ninh mạng, đảm bảo tính an toàn trong kỷ nguyên số.
2. Tư duy phản biện và giải quyết vấn đề
Trong nhiều tình huống, dữ liệu chưa đủ hoặc còn mâu thuẫn. Khi đó, khả năng phân tích, đánh giá và đưa ra quyết định hợp lý sẽ tạo ra sự khác biệt. Đây là kỹ năng mà AI chưa thể thay thế con người.
3. Kỹ năng mềm và khả năng thích nghi
Ngoài kiến thức chuyên môn, sinh viên cần:
Giao tiếp hiệu quả để thuyết trình, báo cáo và làm việc nhóm.

Kỹ năng hợp tác đa ngành để triển khai dự án thực tế.

Tinh thần học tập suốt đời, liên tục cập nhật công nghệ mới.

Tiếng Anh chuyên ngành để đọc tài liệu, tham gia cộng đồng quốc tế, làm việc với đối tác toàn cầu.
4. Trải nghiệm thực tế và đạo đức nghề nghiệp
Không chỉ học lý thuyết, sinh viên cần tham gia dự án thực tế, kỳ thực tập, nghiên cứu ứng dụng để rút ngắn khoảng cách với doanh nghiệp. Song song, đạo đức và trách nhiệm xã hội trong ứng dụng AI cũng rất quan trọng, nhất là ở những vấn đề nhạy cảm như quyền riêng tư, bảo mật dữ liệu và công bằng trong công nghệ.
Kết luận:
AI đang thay đổi cục diện thị trường việc làm. Sinh viên Công nghệ – Kỹ thuật muốn không bị “đào thải” cần kết hợp cả kỹ năng cứng lẫn kỹ năng mềm: từ AI, dữ liệu lớn, an ninh mạng cho đến giao tiếp, hợp tác và tiếng Anh.
Chỉ khi chủ động nâng cấp kỹ năng và tích lũy trải nghiệm thực tế, sinh viên mới có thể bảo toàn sự nghiệp, nắm bắt cơ hội và khẳng định vị thế trong kỷ nguyên AI.